Dış kadın genital bölgesine vulva denir. Bu bölgeyi etkileyen ağrı çok yaygın olarak gözlenmektedir. Vulvodini, üç ay veya daha uzun süren ve bir enfeksiyon, cilt bozukluğu veya başka bir tıbbi durumdan kaynaklanmayan ağrıdır. Yani belirgin bir neden saptanamamıştır.
Vulvodini Semptomları
Vulvodini en yaygın olarak yanma, batma, tahriş ve dolgunluk hissi olarak tanımlanır. Ağrı, acı, zonklama ve şişme de hissedilebilir. Tüm vulva ağrılı olabilir veya ağrı belirli bir bölgede yoğunlaşmış olabilir. Vulvodini belirtileri daimi olabilir veya gelip geçici olabilir. Semptomlar uyarı vermeden başlayıp durabilir veya sadece bölgeye dokunulduğunda ortaya çıkabilir.
Vulvodini’ nin olası nedenlerinden bazıları nelerdir?
Vulvodini muhtemelen birçok faktörden kaynaklanır. Bu faktörlerden bazıları şunlardır:
Vulva sinirlerinde hasar veya tahriş, vulva iltihabı, bazı enfeksiyonların uzun süredir devam etmesi, bazı genetik bozukluklar, bazı gıdalara duyarlılık, pelvik taban kaslarının işlev bozukluğu, bu bölgedeki kasları veya kemikleri etkileyen durumlar.
Vulvodini nasıl değerlendirilir?
Vulvada ağrınız varsa, jinekoloğunuz önce vulvar ağrının en yaygın nedenlerini ekarte etmeye çalışacaktır. Belirtileriniz, cinsel, tıbbi ve cerrahi geçmişiniz hakkında sorular sorulabilir. Belirtilerin ne zaman ortaya çıktığı, hangi tedavileri denediğiniz ve herhangi bir alerjiniz, kronik enfeksiyonunuz veya cilt probleminiz olup olmadığı sorulabilir.
Jinekologunuz ayrıca vulva ve vajinayı dikkatlice inceleyecektir. Vajinadan akıntı örneği alınabilir. Jinekologunuz vulvanın bölgelerine dokunmak için pamuklu çubuk kullanabilir. Amaç, ağrının nerede olduğunu ve hafif mi, orta mı yoksa şiddetli mi olduğunu bulmaktır. Ayrıca vulvar deri biyopsisi de gerekli görüldüğünde uygulanabilir.
Vulvodini nasıl tedavi edilir?
Birçok çeşit tedavi mevcuttur. Standart bir tedavi yöntemi yoktur. Herhangi bir rahatlamanın fark edilmesi birkaç ay sürebilir. Bazen birden fazla tedaviye ihtiyaç duyulabilir. Bir ağrı günlüğü tutmak, semptomlarınızı ve farklı tedavilere nasıl tepki verdiğinizi izlemeye yardımcı olabilir. Bazı durumlarda jinekoloğunuz sizi bir ağrı uzmanına yönlendirebilir. Ağrı uzmanı, ağrıyı hafifletmek için ultrason ve elektrik stimülasyonu gibi teknikleri kullanabilir.
Ağrıma yardımcı olmak için atabileceğim bazı adımlar nelerdir?
Vulvodininiz varsa, vulvaya nazik bakım yapılması gerekir. Doktorunuzun önerdiği ürünlerin dışında kozmetik ürünler kullanmayın. Tahriş edici olabilecek ürünlerden ve diğer uygulamalardan kaçının.
Aşağıdakiler semptomların hafifletilmesinde veya azaltılmasında yardımcı olabilir:
%100 pamuklu iç çamaşırı giyin. Uyurken iç çamaşırı giymeyin. Vajinal duştan kaçının.
Parfüm, boya, şampuan, deterjan ve deodorant gibi tahriş edici maddelerden kaçının, vulvayı sadece su ile temizleyin.
Normal pedler tahriş ediyorsa %100 pamuklu pedleri tercih edin. Organik pedler de tercih edilebilir.
Seks sırasında kayganlaştırıcılar kullanın ancak aromatik yağlar, vazelin, bebe yağı gibi kayganlaştırıcılardan kaçının. Su bazlı kayganlaştırıcılar tercih edin. Sadece bu amaca yönelik üretilmiş ürünleri kullanın.
İdrar yaptıktan sonra vulvayı su ile durulayın ve kurulayın.
Banyodan sonra, nemlendirmek ve cildi korumak için ince bir tabaka koruyucu içermeyen yağ veya vazelin sürün.
Vulva bölgesini kurutmak için saç kurutma makinesi kullanmaktan kaçının.
Vulvadaki yangı için soğuk jel paketleri kullanın.
Vulvodini tedavisinde hangi ilaçlar kullanılır?
Vulvodini tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılabilir. İlaçlar hap şeklinde alınabilir (oral), etkilenen bölgeye enjekte edilebilir veya cilde uygulanabilir (topikal). Aşağıdaki ilaçlar vulvodini tedavisinde yardımcı olabilir:
Lokal anestezikler: Bu ilaçlar cilde uygulanır. Kısa süreli ağrı kesici etki sağlamak için cinsel ilişkiden önce ve gerekli durumlarda kullanılabilirler.
Antidepresanlar ve nöbet önleyici ilaçlar: Depresyonu tedavi etmek ve nöbetleri önlemek için kullanılan ilaçlar da vulvodini semptomlarına yardımcı olabilir. Bu ilaçların işe yaraması birkaç hafta sürebilir. Jinekoloğunuz sizi gerekli gördüğü durumda psikiyatri uzmanına yönlendirecektir.
Hormon kremleri: Vulvaya uygulanan östrojen kremi bazı durumlarda vulvodiniyi hafifletmeye yardımcı olabilir.
Fizik tedavi vulvodini ile yardımcı olabilir mi?
Fizik tedavi, vulvodini tedavisi için başka bir seçenektir. Bu terapi türü pelvik tabandaki dokuları gevşetebilir ve kas ve eklemlerdeki gerilimi serbest bırakabilir. Biofeedback , sizi pelvik taban kaslarını güçlendirmek için eğiten bir fizik tedavi şeklidir. Bu kasları güçlendirmek ağrınızı azaltmaya yardımcı olabilir. Bu konu üzerine çalışan fizyoterapistler size yardımcı olabilir.
Tetik nokta tedavisi nedir?
Tetik nokta terapisi, bir masaj terapisi şeklidir. Tetik noktası, sıkıca kasılmış küçük bir kas alanıdır. Bir tetik noktasından gelen ağrı yakın bölgelere yayılır. Tetik nokta tedavisi, kasın gergin bölgesini gevşetmek için yumuşak doku masajını içerir. Rahatlama sağlamak için bir anestezik ilaç ve bir steroid kombinasyonu da tetik noktasına enjekte edilebilir.
Sinir bloğu ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir mi?
Sinir bloğu, vulvadan omuriliğe ağrı sinyalleri taşıyan sinirlere anestezik bir ilacın enjekte edildiği bir anestezi türüdür. Bu tedavi ağrı sinyallerini keser ve kısa süreli ve bazen uzun süreli ağrı rahatlaması sağlayabilir. Vulvodini tedavisinde botulinum toksin A (Botoks olarak da bilinir) adı verilen bir ilacın enjeksiyonu kullanılabilir. Bu ilaç pelvik taban kaslarını gevşetir.
Bilişsel davranışçı terapi nedir?
Vulvodininiz varsa bilişsel davranışçı terapi önerilebilir. Bir danışman, kronik ağrı ile başa çıkmayı öğrenmenize yardımcı olabilir. Bu, stresi azaltabilir ve semptomlarınızı daha fazla kontrol altında hissetmenize yardımcı olabilir. Cinsel danışmanlık, siz ve eşiniz için bu durum hakkında destek ve eğitim sağlayabilir.
Vulvodini için ameliyat ne zaman önerilir?
Vestibülektomi , vulvanın vestibül adı verilen kısmından ağrılı dokunun çıkarılmasıdır. Bu bölgeye özgü vulvodinisi olan ve diğer tedavilerin işe yaramadığı kadınlarda kullanılabilir.
Sözlük
Anestezi : Duyu kaybıyla ağrının giderilmesi.
Anestezikler : Ağrıyı gidermek için kullanılan ilaçlar.
Antidepresanlar : Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar.
Biofeedback : Bir kişinin kalp atışı veya kan basıncı gibi vücut fonksiyonlarını kontrol etmesine yardımcı olmak için fizyoterapistler tarafından kullanılan bir teknik.
Biyopsi : Küçük bir doku parçasının alınması için yapılan küçük cerrahi işlem ve daha sonra laboratuvarda mikroskop altında incelenir.
Östrojen : Yumurtalıklarda üretilen kadınlık hormonu.
Genetik Bozukluklar : Genlerdeki veya kromozomlardaki bir değişikliğin neden olduğu bozukluklar.
Jinekolog : Kadın sağlığı konusunda özel becerilere, eğitime ve eğitime sahip bir doktor.
Hormon : Hücreler veya organlar tarafından vücutta üretilen ve hücrelerin veya organların işlevini kontrol eden bir madde. Bir örnek, kadın üreme organlarının işlevini kontrol eden hormonlardan biri olan östrojendir.
İltihap : Vücuttaki dokularda ağrı, şişlik, kızarıklık ve tahriş.
Pelvik Taban : Karın tabanında pelvise bağlı kaslı bir bölge.
Ultrason : İç yapıları incelemek için veya belirli koşullar için tedavi olarak kullanılabilen ses dalgaları.
Vestibül : Vajina ve üretranın açıldığı labia minora içindeki boşluk.
Vestibulektomi : Vajinal vestibülün ağrılı dokusunun cerrahi olarak çıkarılması.
Vulva : Kadının dış genital bölgesi.
Vulvodini : Bir enfeksiyon veya deri hastalığından kaynaklanmayan, vulvada uzun süreli ağrı.